Վարժություն  373

Մայրս ինձ հարցրեց.
- Որտե՞ղ ես պահել մեր կախարդական շղթան:
Մայրս ինձ հարցրեց, թե որտե՞ղ եմ պահել մեր կախարդական շղթան:

       1. Աղվեսն ագռավին խնդրեց.
       - Ագռա՜վ քույրիկ, երգի՛ր, որովհետև շատ լավ ես երգում:

Աղվեսն ագռավին քույրիկին խնդրեց, որ նա երգի,որովհետև շատ լավ է երգում:
       2. Արջն աղվեսին ասում էր.
       -Դու աշխարհի ամենասիրուն աղվեսն ես:
       Արջն ավեսին ասում էր, որ նա աշխարհի ամենասիրուն աղվեսն է:

3. Երեխաները մտահոգվեցին.
       - Ինչպե՞ս պահպանենք մեր անտառը:
       Երեխաները մտահոգվեցին, թե ինչպես պահպանեն իրենց անտառը:

4. Պապս ասաց.
       - Իմ իմացած միակ լեզուն հայերենն է:
       Պապս ասաց, որ իր իմացած լեզուն միայն հայերենն է:

5. Պապս ասաց.
       - Ես շատ լավ էլ խոսում եմ ծառ ու ծաղկի հետ էլ, կենդանիների հետ էլ:
Պապս ասաց, որ նա շատ լավ է խոսում ծառ ու ծաղկի և կենդանիների հետ:     

6. Պապս ավելացրեց.
       - Չգիտեմ, նրանք քանի լեզու գիտեն, բայց իմ հայերենը շատ լավ հասկանում են:

Պապս ավելացրեց, թե չգիտի նրանք քանի լեզու

գիտեն, բայց իր իմացած հայերենը շատ լավ է հասկանում:

374. Ուղղակի խոսքը դարձրո՛ւ անուղղակի:

       1. Սուրհանդակն ասաց.
       -Ալեքսա՛նդր, արքան հրամայել է, որ դու տեսնես վաճառականների բերած նոր ձին:
Սուրհարադկն ասաց, որ Ալեքսանդր նրան արքան հրամայել է տեսնել վաճառականի նոր ձին: 

2. Որդին խնդրեց.
       - Հայրի՛կ, թույլ տուր այս մի ձին ինքս վարժեցնեմ:
Որդին խնդրեց հայրիկին, որ թույլ տա այդ մի ձին

Նա վարժեցնի:

3. Նայելով սլացող որդուն՝ թագավորը հրամայեց.
       - Ի՛նձ էլ ձի տվեք:
Թագաորը նայելուվ սլացող որդուն, հրամայեց,որ իրեն էլ ձի տան:   

4. - Ուսուցի՛չ, մտքի ետևից կհասնե՞մ այսպիսի ձևով, - հարցրեց Ալեքսանդրը:
Ալեքսանդրը ասաց ուսուցչին, թե արդյո՞ք մտքի ետևից կհասնի այդպիսի ձևով:     

5. Արիստոտելն ասաց.
       - Ալեքսա՛նդր, որոշ փիլիսոփաներ հաստատում են, որ բազմաթիվ աշխարհներ     կան:
Արիստոտելն ասաց Ալեքսանդրին, որ որոշ փիլիսոփաներ հաստատում են, որ բազմամաթիվ

աշխարհներ կան: 

6. - Այդ աշխարհներից մեկը ի՛նձ պիտի պատկանի, ուսուցի՛չ, - ասաց   Ալեքսանդրը:

Ալեսնդրը ասաց ուսուցչին, որ այդ աշխարհներից մեկը պիտի իրեն պատկանի:

ԿԵՑՑԵ ՄՈՒԿԸ, ԿԵՑՑԵ ԿԱՏՈՒՆ

Եթե մարդը չլիներ՝ մթերք չէր լինի:
Եթե մթերք չլիներ՝ մառան չէր լինի:

Եթե մառան չլիներ՝ մուկը չէր լինի,
Եթե մուկը չլիներ՝ կատու չէր լինի:

Եթե կատու չլիներ՝ մթերք չէր մնա,
Եթե մթերք չմնար՝ մարդ կմահանար...

Այս ինչ բան է, այս ինչ բան է,
Այս ինչ բան է, այ քեզ բա՜ն...
Երբվանի՞ց են մուկն ու կատուն
Եղել այսքան միաբան...

Կեցցե՜ մուկը, կեցցե՜ կատուն,
Կեցցե՜ մառանը առատ,
Որովհետև մուկը՝ կատու,
Իսկ կատուն փրկում է մարդ:

                      Փափուկ ձյուն

Ձյուն, փափուկ ձյուն, սպիտակ ձյուն,

Զգույշ իջիր դաշտերին,

Ծաղիկները մտել են քուն,

Հողն է նրանց անկողին:

Հանդարտ, կամաց իջիր այնպես,

Ծաղիկները չարթնանան,

Ծածկիր նրանց քնքուշուհեզ,

Զգույշ, զգույշանսահման:

Ձյուն, փափուկձյուն, սպիտակձյուն,

Հանգիստ, խաղաղիջիրվար,

Ծաղիկներըմտելենքուն,

Ծաղիկներըցրտահար:



ԾԱՂԻԿՆԵՐԸ

― Ո՞ւր գնացին ծաղիկները...
― Սո՜ւս. քնած են հողի տակ,
Տաք ծածկված ողջ ձմեռը
Ձյուն-ծածկոցով սպիտակ։

Կգա գարնան արևն էլ ետ
Իր շողերով կենդանի,
Ձմռան սաստիկ ցրտերի հետ
Ձյուն-ծածկոցը կըտանի։

«Ելե՛ք, կասի, իմ մանուկնե՛ր»,

Ու հենց նրանք իմանան,
Դուրս կըհանեն գլխիկները,
Աչիկները կըբանան։

                          Տնային աշխատանք

                            Վարժ1009-1013

                               Վարժ1009

Պատ՝.այո

                               Վարժ1010

Պատ՝.այո

                               Վարժ1011

ա)30x1:1+1-31=0

բ) 1x5:5 +5-5=1

գ)5x1:1+50-50=5

դ)14x2:2+20-20=14

ե)27x2:2+1-1=27

                                Վարժ1012

Պատ՝.1,3,9որովհետև 12-ից մեծ թվերը չէն կարող

մնացորդ լինել 12-ին:

                                Վարժ1013

ա)12,90,120,296,72430,

բ)90,10,72430

գ)75,90,120,65,5,5635,72430

դ)90,120,72430

                         

                         Տնային աշխատանք

                             Վարժ997-1006

                                 Վարժ997
Պատ՝.4

                                  Վարժ998

Պատ՝.2

                                   Վարժ999

31,32, 40

                                    Վարժ1000

1,211,47,491,653,651,83,

                                     Վարժ1001

340-1,340,2,170(4)

282-1,282,141,2(4)

285-285,1,5,57(3)

6303-1,6303,3,2101(4)

1764-1,1764,9,2,(4)

3372-2,1,3372,3,(4)

10345-10345,1,5,(3)

                                   Վարժ1002

Պատ՝.ոչ

                                   Վարժ1003

Պատ՝.այո

                                    Վարժ1004

Պատ՝.ոչ

                                    Վարժ1005

1)17x2=34-1,2,34(3)բարդ

2)17x1=17-1,17(2)պարզ

                                      Վարժ1006

ա)8x*<72          1,2,3,5,7

բ)3x*<99          1,2,3,5,7,11,13,17,19,22,23,26,

գ)5x*+1<66     1,2,3,5,7,9,11,

դ)11x*+3<124    1,2,3,5,7,

                        ածանցներ

ածանցավոր, թվական, դանդաղություն, դժբախտ,

անխելքություն,բարիություն,չարություն,

բարձրություն,հռչակավոր,անգութ:

                        բարդ բառեր

արևածաղիկ, հացթուխ, սրամիտ, արձակագիր, գրագետ, կարճատես, խաղահրապարակ, բարեհամբույր, չարակամ, բարձրադիր:

                        բարդ ածանցավոր

հեռուստատեսություն, անգրագետ, սրամտություն,  լավատեսություն, գրագիտույուն, լրագրույուն, անպարտաճանաչ, արձանագրություն , պարզամտություն, քանդակագործություն:

                         բարդ ածանցավոր

Традиционная ёлка

                             Традиционная ёлка

С древних времен, армяне вместо  елки  в новий год украшали  оливковое  дерева, украшали только  дарами природы и все было исключительно  природным.

В Новый год, относительно толстые оливковие веточки сунул в заранее приготовленний хлебом.

23.11.15թ.

                                  Տնային աշխատանք

91. Տրվածբառերըկազմողմասերնառանձնացրո՛ւ: Արմատներնընդգծիր:

Օրինակ՝

մայրություն - մայր + ություն

անամոթ - ան + ամոթ:

Ամպոտ, քարոտ, օդային, անշնորհք, դժգոհ, հեռավոր, բարություն, գրավոր, անորոշ, տհաճ:

Ամպոտ-ամպ+ոտ

Քարոտ-քար+ոտ

Օդային-օդ+ային

Անշնորք-ան+շմորք

Դժգոհ-դժ+գոհ

Հեռավոր-հեռու+ավոր

Անորոշ-ան+որոշ

Տհաճ-տ+հաճ

92. Ամենշարքիցմիբաղադրիչընտրի´րևբաղադրյալբառերկազմի´ր (քանիսըկստացվի):

Ա.Թութ, կարմիր, փուշ, ոսկի, տուն, գույն, կաթ(ն), խորհուրդ:

Բ.Ան-, -յա, -ենի, -ոտ, -արան, -ավուն, -եղեն, -ավոր:

Թթենի, կարմրավոր, կարմրոտ, կարմրավուն, անփուշ, փշոտ, ոսկեղեն, ոսկյա, անտուն, անգույն, գունավոր, գունոտ, կաթոտ, կատնեղեն

93. ՆախորդվարժությանԱ և Բխմբերիտարբերությունըբացատրի´ր : Ինչպ՞եսկանվանեսԲխմբիմասնիկները:

Եթե Ա ղմբի բառերը ունեն իմաստ և միայնակ օգտագործվում են, իսկ Բ ղմբի բառերը ունեն իմաստ

 և միյնակ չեն օկտագործվում:

Բ ղմբի բառերը ածանցներ են:

94. Ամեն շարքիցմիբաղադրիչընտրի՛րեկազմի՛րբաղադրյալբառեր:

Ա. Գետ, կանչ, լույս (լուս),գիր (գր), սիրտ (սրտ), միտ:

Բ.Ան-, -ավոր, -ել, -ակ, -֊ք, -ոտ:

Գետակ, կանչել, լուսավոր, գիրք, անսիրտ, անմիտ:

95. Բխմբիմասնիկները (վարժ.հ. 92 և 94) ածանցներեն: Փորձի՛րբացատրել, թեի՞նչ էածանցը:

Ածանցը անի իմաստ, բայց չեն օկտագործվում միայնակ, ածանցները միայն ավելանում են բառի սկզբից կամ վերջից:

96. 

Ա)Աստղ-աստղիկ, արկղ-արկղիկ, թիթեռ-թիթեռնիկ,

թերթ-թերթիկ, գետ-գետակ, նավ-նավակ, դուռ-դռնակ,

թռչուն-թռչնակ, խոզ-խոզուկ, գառ-գառնուկ:

Բ)հայր-հայրիկ, մայր-մայրիկ, տատ-տատիկ,

պապ-պապիկ, քաղցր-քաղցրիկ, անուշ-անուշիկ,

 որդի-որդյակ, տաք-տաքուկ, հարս-հարսիկ:

97. Տրված բառաշարքերից  ընտրի՛ր ածանցավոր բառերը և արմատն ածանցից գծիկով բաժանի´ր:

Օրինակ՝
ձկնիկ - ձկն (ձուկ) - իկ:

Տնակ - տն (տուն) - ակ:

ա) Շապ-իկ, մկն-իկ, զատիկ, ծաղիկ, մայր-իկ, աղջիկ,շն-իկ, փիսիկ, գեղեցիկ, կապիկ, փոքր-իկ, սիրուն-իկ, կողիկ (կոտլետ), թիթեռն-իկ, ծիտ-իկ, քթ-իկ, տոտիկ, մատ-իկ:
բ) Գնդակ, գետակ, վանդակ, ելակ, կատակ, նապաստակ, առվակ, զավակ, բակ, գուշակ, որդյակ, դղյակ, կտակ, պատանյակ, թիակ, թակ, բլրակ, վարդակ, սոխակ, մահակ, մոծակ:
գ) Գայլուկ, բուկ, մանուկ, գառնուկ, ձագուկ, ձուկ, ձիուկ, բազուկ, մուկ, աղմուկ, հատուկ, մարդուկ, պոչուկ, վհուկ, ձմերուկ:

Մկնիկ-մուկ+իկ

Մայրի-մայր+իկ

Շնիկ-շուն+իկ

Փիսիկ-փիսո+իկ

Փոքրիկ-փոքր-իկ

Սիրունիկ-սիրուն-իկ

Թիթեռնիկ-թիթռ-նիկ

Քթիկ-քիթ-իկ

 Տոտիկ-տոտ-իկ

Մատիկ-մատ-իկ

Գետակ-գետ-ակ

Առվակ-առու+ակ

Գուշակ-գուշ+ակ

Որդյակ-որդի-ակ

Գայլուկ-գայլ-ուկ

Գառնուկ-գառ-ուկ

Մարդուկ-մարդ-ուկ

Պոչուկ-պոչ-ուկ